Paweł Zbigniew Królikowski, urodzony 1 kwietnia 1961 roku w Zduńskiej Woli, był znaną postacią w polskim świecie sztuki. Niestety, zmarł 27 lutego 2020 roku w Warszawie.
Był to aktor wszechstronny, angażujący się w różnorodne formy sztuki, takie jak: film, telewizja, teatr oraz dubbing. Jego kariera obejmowała nie tylko występy na scenie, ale również pracę jako prezenter i realizator programów telewizyjnych.
Paweł Królikowski nie ograniczał się jedynie do aktorstwa – na przełomie lat 2018–2020 pełnił również funkcję prezesa Związku Artystów Scen Polskich, co świadczy o jego zaangażowaniu w działalność kulturalną w Polsce.
Życiorys
Wczesne lata
Paweł Królikowski przyszedł na świat i spędził swoje dzieciństwo w Zduńskiej Woli, gdzie wychowywał się jako najstarszy z trójki dzieci Jadwigi i Jana Królikowskich, obojga nauczycieli. Jego ojciec dodatkowo angażował się w swoją społeczność, przez niespełna dwie dekady pełniąc funkcję prezesa lokalnego klubu sportowego SKS. Interesująca historia rodzinna sięga dalej, gdyż praprababka Pawełka, Teresa z domu Breier, przybyła do Zduńskiej Woli z Czech w połowie XIX wieku. Posiadał młodszego brata Rafała (rocznik 1966), który również podążył ścieżką aktorską, oraz siostrę Anitę (ur. 1975). Już od najmłodszych lat przejawiał talent do sztuki aktorskiej i teatru. Uczestniczył w zajęciach teatralnych organizowanych przez Miejski Dom Kultury w Zduńskiej Woli, a także pisał własne wiersze oraz scenariusze.
Uczył się w zduńskowolskiej Szkole Podstawowej nr 3, a po ukończeniu II Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Pawła II starał się o przyjęcie do szkoły teatralnej. Niestety zapomniał zabrać ze sobą świadectwa dojrzałości, co uniemożliwiło mu przystąpienie do egzaminów. W obawie przed powołaniem do wojska postanowił zacząć naukę w Studium Hodowlanym w Sędziejowicach. W końcu udało mu się dostać na studia na Wydziale Aktorskim filii krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu, gdzie kształcił się do 1987 roku.
Kariera
Debiut na ekranie przypadł Pawłowi w filmie Dzień kolibra (1984), gdzie wcielił się w rolę chuligana. Film ten zdobył uznanie na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym dla Dzieci w Chicago. W trakcie studiów pojawił się w telefilmie Łukasza Wylężałka Ludożerca (1987), a następnie zagrał w przygodowym filmie Opowieść Harleya (1987), gdzie miał także zaszczyt skomponować i napisać tekst piosenki Mój Harley, oraz w dramacie Pantarej (1987), odgrywając postać narkomana.
W roku 1987 związał się z Teatrem Studyjnym’83 im. Juliana Tuwima w Łodzi, gdzie zadebiutował rolą Konduktora w adaptacji Przygód Alicji w krainie czarów. Następnie przeprowadził się do Wrocławia, gdzie reżyser Jan Jakub Kolski zaprosił go do współpracy przy tworzeniu własnego programu telewizyjnego. Przez trzynaście lat pracował w telewizji, produkując programy dla młodszej widowni takie jak Truskawkowe studio (1990–2000), do którego napisał ponad sto piosenek oraz cykl dokumentalny To twoja droga (2000–2002).
W 1991 wystąpił na deskach Wrocławskiego Teatru Współczesnego, biorąc udział w musicalu Bertolta Brechta Opera za trzy grosze. Na ekran wrócił, odgrywając rolę dziennikarza w serialu Czwarta władza (2004). W następnych latach zyskał dużą popularność dzięki roli profesora Sławomira Starzyńskiego, pełnego energii onkologa w telenoweli TVP2 Na dobre i na złe (2005–2006). Odgrywał także postać policjanta Igora Rosłonia, znanego jako Jaworek w serialu PitBull (2007–2008), oraz gliniarza w Fałszerzach – powrocie Sfory (2006), a jego postać Kusego w Ranczo (2006–2009, 2011–2016) przyniosła mu statuetkę „Melonika” dla najlepszego aktora komediowego na Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku w 2007 roku.
Ponadto Królikowski był inicjatorem i dyrektorem artystycznym Festiwalu Kultury i Piosenki Polsko-Czeskiej w Kudowie-Zdroju, który w 2020 roku otrzymał jego imię. 16 kwietnia 2018 roku został wybrany na prezesa Związku Artystów Scen Polskich, zastępując Olgierda Łukaszewicza. Z kolei 21 lutego 2020 roku złożył rezygnację z tej funkcji. Podczas swojej kariery uczestniczył także w trzech odcinkach programu Kocham cię, Polsko! (w latach 2009, 2016 i 2018) oraz zasiadał w jury popularnego show Polsatu Twoja twarz brzmi znajomo w latach 2014–2019.
Życie prywatne
W wieku 21 lat, podczas egzaminów do wrocławskiej szkoły aktorskiej, Paweł Królikowski poznał swoją przyszłą żonę, Małgorzatę Ostrowską, która zdobyła popularność dzięki roli Grażyny Lubicz w telenoweli TVP1 Klan. Ich związek małżeński został zawarty w 1988 roku w Łodzi. Para doczekała się pięciorga dzieci; trzech synów: Antoniego (ur. 1989), Jana (ur. 1992) oraz Ksawerego (ur. 2007), a także dwóch córek: Julii (ur. 1999) oraz Marceliny (ur. 2001). Z innego związku Paweł miał również syna Macieja. Warto zauważyć, że razem z żoną wystąpili w wyreżyserowanym przez ich syna Antoniego filmie krótkometrażowym Noc życia (2010), do którego muzykę stworzył ich drugi syn, Jan.
Choroba i śmierć
W 2015 roku Paweł przeszedł poważny zabieg usunięcia tętniaka mózgu. Niestety, w 2019 roku konieczna była kolejna operacja neurochirurgiczna z powodu stwierdzenia guza mózgu. Paweł Królikowski zmarł 27 lutego 2020 roku w Warszawie w wieku 58 lat. Jego ostatnie pożegnanie miało miejsce 5 marca 2020 roku, a miejsce spoczynku znajduje się w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera G, rząd TUJE, grób 51) w Warszawie. Po jego śmierci, prezydent Andrzej Duda przyznał mu pośmiertnie Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w dziedzinie kultury polskiej (2020).
Filmografia
W poniższej sekcji przedstawiamy filmografię Pawła Królikowskiego, która ukazuje jego wkład w polskie kino na przestrzeni lat. Poniższa tabela zawiera szczegółowe informacje na temat filmów fabularnych, w których brał udział, w tym rok produkcji, tytuł, reżysera oraz rolę.
Filmy fabularne | |||
Rok | Tytuł | Reżyser | Rola |
1983 | Dzień kolibra | Ryszard Rydzewski | chuligan |
1985 | Pantarej | Krzysztof Sowiński | Rysiek Sędzimirski „Pantarej” |
1987 | Opowieść Harleya | Wiesław Helak | muzyk |
1987 | Ludożerca | Łukasz Wylężałek | Helmut |
1988 | Niezwykła podróż Baltazara Kobera | Wojciech Jerzy Has | kleryk |
1989 | Powrót wabiszczura | Zbigniew Rebzda | „turysta” |
1990 | Zakład | Teresa Kotlarczyk | Tomek Koziel |
1989 | Kramarz | Andrzej Barański | młody kramarz |
1993 | Magneto | Jan Jakub Kolski | Edzik |
1994 | Cudowne miejsce | Jan Jakub Kolski | milicjant Jancio |
2000 | Wyrok na Franciszka Kłosa | Andrzej Wajda | ksiądz |
2001 | Blok.pl | Marek Bukowski | Arkadiusz Kowalski |
2003 | Lichter | Hans-Christian Schmid | Czesław |
2003 | Ciało | Tomasz Konecki, Andrzej Saramonowicz | mężczyzna z Sopotu |
2004 | Trzeci | Jan Hryniak | policjant |
2004 | Teraz ja | Anna Jadowska | Mirek |
2004 | Długi weekend | Robert Gliński | kierowca „Randki w ciemno” |
2006 | Wszyscy jesteśmy Chrystusami | Marek Koterski | kolega Adasia z „Jutrzenki” w młodości |
2006 | S@motność w sieci | Witold Adamek | barman |
2007 | Ranczo Wilkowyje | Wojciech Adamczyk | Kusy |
2007 | Dlaczego nie! | Ryszard Zatorski | ojciec Małgosi |
2009 | Projekt dziecko, czyli ojciec potrzebny od zaraz | Adam Dobrzycki | Janek, pracownik warsztatu Piotra |
2009 | Hel | Kinga Dębska | Piotr |
2010 | Trzy minuty. 21:37 | Maciej Ślesicki | ojciec chłopaka |
2010 | Cisza | Sławomir Pstrong | Robert |
2010 | Dancing for you | Roland Rowiński | Alex |
2011 | Ki | Leszek Dawid | szef |
2012 | Bez wstydu | Filip Marczewski | poseł |
2013 | Mazurek | Julia Kolberger | Stefan, były mąż Urszuli |
2013 | Gabriel | Mikołaj Haremski | Raszyński |
2015 | Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy | Janusz Majewski | Zagaj, członek bandu |
2016 | Pitbull. Nowe porządki | Patryk Vega | Igor Rosłoń, szef agencji detektywistycznej „Niebiescy” |
2019 | Sługi wojny | Mariusz Gawryś | pułkownik Zbigniew Dolecki |
2019 | Mam na imię Sara | Steven Oritt | Iwan |
Seriale telewizyjne | |||
Rok | Tytuł | Reżyser | Rola |
1996 | Maszyna zmian. Nowe przygody | Andrzej Maleszka | redaktor (odc. 4) |
2002 | Samo życie | różni | Fajkowski, trener boksu w Klubie Sportowym „Sparta” |
2003 | Kasia i Tomek | Jurek Bogajewicz | lekarz (Seria III/odc. 31) |
2003–2005 | Defekt | Maciej Dutkiewicz | policyjny informatyk (Seria II) |
2004 | Kryminalni | różni | właściciel kafejki internetowej (odc. 8) |
2004 | Czwarta władza | Witold Adamek | Leszek Kwieciński, dziennikarz „Zbliżeń” |
2005–2006, 2010, 2013 | Na dobre i na złe | różni | profesor Sławomir Starzyński |
2005–2006 | Tango z aniołem | Tomasz Konecki, Andrzej Saramonowicz | poseł Roman Barczyk |
2006 | S@motność w sieci | Witold Adamek | barman |
2006–2009, 2011–2016 | Ranczo | Wojciech Adamczyk | Jakub „Kusy” Sokołowski |
2006 | Królowie śródmieścia | Anna Jadowska, Maciej Migas, Bartosz Konopka | menadżer (odc. 1 i 2) |
2006 | Fałszerze – powrót Sfory | Wojciech Wójcik | Polk |
2006–2007 | Pogoda na piątek | Ryszard Brylski, Mariusz Palej | terapeuta Przemek Górski (Seria I) |
2007–2008 | Pitbull | różni | komisarz Igor Rosłoń |
2007 | Odwróceni | różni | Janusz Ber „Beria” |
2007 | Kryminalni | różni | Jerzy Kokiński „Kokino”, szef agencji (odc. 79) |
2007 | Ja wam pokażę! | Denis Delić | redaktor naczelny |
2007 | Hela w opałach | Andrzej Kostenko, Magda Targosz, Patrick Yoka | Michał Jastrzębski, kręgarz w przychodni (odc. 32 i 35) |
2007 | Ekipa | Agnieszka Holland, Magdalena Łazarkiewicz, Kasia Adamik | interesant (odc. 12) |
2009 | Przystań | Filip Zylber | policjant Michał Potrzebny |
2010 | M jak miłość | różni | ksiądz Maciej Olszewski |
2011 | Szpilki na Giewoncie | Robert Wichrowski, Filip Zylber | Michał Skorupa, brat Jędrka |
2011 | Ojciec Mateusz | różni | Leszek Zadurski, ojciec Wojtka (odc. 81) |
2011 | Instynkt | Patryk Vega | komendant Jan Rogoż |
2012 | Hotel 52 | Michał Kwieciński, Grzegorz Kuczeriszka | Ryszard Wojan (odc. 63) |
2013–2014 | To nie koniec świata | Łukasz Jaworski | burmistrz Władysław Pietrzyk |
2013–2014 | Przyjaciółki | Grzegorz Kuczeriszka | alkoholik Krzysztof |
2013 | Ojciec Mateusz | różni | Balcer (odc. 119) |
2013–2014 | Wrzuć na luuuz | Małgorzata Kosturkiewicz | Wojtek |
2016 | Kaprys losu | Piotr Trzaskalski | Makowski, uczestnik terapii par prowadzonej przez psycholog Zuzannę Zawadę |
2016 | Belfer | Łukasz Palkowski, Krzysztof Łukaszewicz, Maciej Bochniak | komendant Sławomir Słota |
2017, 2019–2020 | Ojciec Mateusz | różni | Paweł Winkler (odc. 229, 286 i 294) |
2017 | Druga szansa | Michał Gazda, Łukasz Kośmicki | Dariusz Zubek, brat Zeita |
2017 | Sługi wojny | Mariusz Gawryś | pułkownik Zbigniew Dolecki (odc. 2 i 3) |
2020 | W rytmie serca | różni | Bogusław Horosiewicz, właściciel firmy „Horosiewicz i Syn Ramy do luster i obrazów” (odc. 64, 65 i 68) |
Dyskografia
Oto wybrane wydania muzyczne, w których udział miał Paweł Królikowski:
- różni artyści: Płyta do zjedzenia, wydana 10 listopada 2012 roku przez Fundację Szczęśliwe Macierzyństwo, dystrybucja Fonografika,
- różni artyści: Kołysanki naszego dzieciństwa, wydana 3 października 2013 roku przez wydawnictwo Martel pod patronatem Fundacji Urszuli Jaworskiej, ISBN 978-83-63546-25-0,
- różni artyści: Piosenki na każdą okazję, wydana 24 października 2013 roku przez wydawnictwo Martel pod patronatem Fundacji Urszuli Jaworskiej, ISBN 978-83-63546-38-0,
- Koncerty w Trójce vol. 9 – Uczucia nieparzyste, Paweł Królikowski i Goście, wydanie 25 listopada 2013 roku przez Agencję Muzyczną Polskiego Radia. Zapis koncertu, który miał miejsce 26 maja 2013 roku w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. A. Osieckiej,
Odznaczenia i nagrody
Paweł Królikowski, znany ze swojej wszechstronności i talentu aktorskiego, otrzymał szereg wyróżnień w ciągu swojej kariery. Niektóre z najważniejszych nagród, które zdobył, to:
- 2007: statuetka „Melonika” przyznana w kategorii Najlepszy aktor komediowy na Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku-Gdyni-Sopocie, za niezapomnianą rolę w serialu Ranczo,
- 2018: Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
- 2020: pośmiertnie przyznany Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, jako uznanie za wybitne zasługi dla kultury polskiej.
Upamiętnienie
W 2022 roku, zbudowano skwer w Zduńskiej Woli, który otrzymał imię Pawła Królikowskiego. To ważny krok w kierunku upamiętnienia tego wybitnego artysty.
Przypisy
- Paweł Królikowski nie ukrywał szóstego dziecka. Mówił o nim w wywiadzie. plejada.pl. [dostęp 01.08.2023 r.]
- Paweł Królikowski miał nieślubnego syna. Żona aktora odnosi się do sprawy. plejada.pl. [dostęp 01.08.2023 r.]
- Uchwała nr XLVI/754/22 Rady Miasta Zduńska Wola [online], Rada Miasta Zduńska Wola (Rejestr Uchwał), 17.02.2022 r. [dostęp 13.06.2023 r.]
- WłodzimierzW. Rychliński, Skwer Pawła Królikowskiego w Zduńskiej Woli otwarty z udziałem rodziny aktora [online], 16.06.2022 r. [dostęp 13.06.2023 r.]
- Festiwal Kultury i Piosenki Polsko-Czeskiej im. Pawła Królikowskiego [online], muzyka.interia.pl [dostęp 10.04.2021 r.]
- KacperK. Rogacin, Paweł Królikowski nie żyje. Zmagał się z chorobą neurologiczną. Miał 58 lat [online], Polska Times, 27.02.2020 r. [dostęp 27.02.2020 r.]
- Tłumy na pogrzebie Pawła Królikowskiego. Rodzinę wsparli przyjaciele. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl, 05.03.2020 r.
- Paweł Królikowski wycofuje się z pracy [online], fakt.pl, 21.02.2020 r. [dostęp 27.02.2020 r.]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski dla śp. Pawła Królikowskiego. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 05.03.2020 r.]
- Paweł Królikowski nowym prezesem ZASP. interia.pl, 17.04.2018 r. [dostęp 29.04.2018 r.]
- Anna Gronczewska: Królikowscy ze Zduńskiej Woli. „Dziennik Łódzki”, 06.03.2020 r. [dostęp 09.08.2021 r.]
- Genealogy – Geni – private profile – Genealogy [online], geni.com [dostęp 03.03.2020 r.]
- Paweł Królikowski otarł się o śmierć. Interweniował neurochirurg. [dostęp 11.09.2019 r.]
- Paweł Królikowski. ČSFD.cz. [dostęp 22.07.2016 r.]
- Paweł Królikowski. Listal. [dostęp 22.07.2016 r.]
- Płyta do zjedzenia – Various Artists. Empik. [dostęp 07.05.2015 r.]
- Płyta do zjedzenia. Fundacja Szczęśliwe Macierzyństwo, październik 2012 r. [dostęp 07.05.2015 r.]
- Płyta do zjedzenia. Polskie Radio S.A., 07.03.2013 r. [dostęp 07.05.2015 r.]
- Kołysanki naszego dzieciństwa + CD – Opracowanie zbiorowe. Empik. [dostęp 07.05.2015 r.]
- Kołysanki Naszego Dzieciństwa + CD (Gwiazdy śpiewają). Wydawnictwo Martel. [dostęp 07.05.2015 r.]
- Piosenki na każdą okazję + CD – Opracowanie zbiorowe. Empik. [dostęp 07.05.2015 r.]
- Piosenki Na Każdą Okazję + CD (Gwiazdy śpiewają). Wydawnictwo Martel. [dostęp 07.05.2015 r.]
- Koncerty w Trójce vol. 9 – Paweł Królikowski i Goście „Uczucia nieparzyste”. Polskie Radio S.A., 06.12.2013 r. [dostęp 06.05.2015 r.]
- Glorie Artis dla wybitnych przedstawicieli polskiej kultury. mkidn.gov.pl, 12.07.2018 r. [dostęp 15.09.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Kozłowski (regionalista) | Danuta Dudzińska-Wieczorek | Andrzej Olejniczak | Rafał Królikowski | Stefan Just | Stanisław Cieślak (muzyk) | Janusz Teodor Dybowski | Joanna Osyda | Jerzy Nejman | Jan Jankowski (aktor) | Tomasz Pągowski | Ludwik GieryngOceń: Paweł Królikowski